English
ไทยMực hấp lá lốt là món ăn mang hơi thở đặc trưng của ẩm thực Việt Nam, kết hợp tinh tế giữa vị ngọt thanh của mực tươi và mùi thơm nồng ấm của lá lốt. Dù là món dân dã, nhưng mực hấp lá lốt lại chinh phục cả những thực khách khó tính nhờ sự tinh giản trong nguyên liệu, nhẹ nhàng trong cách chế biến nhưng đậm đà trong từng miếng cắn.
Không chiên rán nhiều dầu mỡ, không nêm nếm phức tạp chỉ cần hấp đúng cách, mực giữ được vị ngọt tự nhiên, kết hợp hương thơm quyến rũ của lá lốt, gừng, sả, hành tỏi… là đã tạo nên món ăn vừa ngon, vừa bổ dưỡng. Hãy cùng Ola Squid tìm hiểu thật kỹ từ khâu chọn nguyên liệu đến cách hấp sao cho hoàn hảo nhất nhé!
Chuẩn bị nguyên liệu làm Mực hấp lá lốt
Để món ăn đạt chuẩn “ngon, sạch, chuẩn vị”, phần nguyên liệu phải được chuẩn bị kỹ lưỡng.
Dưới đây là phần nguyên liệu cho 3-4 người ăn, phù hợp cho bữa cơm gia đình hoặc bữa tiệc nhỏ:
- Mực tươi: 600g (nên chọn mực ống hoặc mực trứng, tùy khẩu vị).
- Lá lốt: 1 bó (20–25 lá).
- Sả cây: 2 cây lớn, đập dập.
- Gừng tươi: 1 củ nhỏ, gọt vỏ, thái lát hoặc băm nhuyễn.
- Hành tím: 3 củ, băm nhỏ.
- Tỏi: 3 tép, băm nhuyễn.
- Ớt tươi: 1–2 quả, thái lát (nếu thích vị cay).
- Gia vị: 1 muỗng cà phê muối, ½ muỗng bột ngọt, ½ muỗng đường, 1 muỗng nước mắm, ½ muỗng tiêu xay, 1 muỗng dầu mè.
- Rượu trắng hoặc giấm gạo: dùng để khử tanh.
Mẹo nhỏ: Nếu thích hương vị thanh dịu, bạn có thể thêm vài lát chanh tươi hoặc lá chanh non khi hấp. Hương vị này giúp mực có mùi thơm nhẹ, trung hòa vị hăng của lá lốt.
Bí quyết chọn nguyên liệu tươi ngon
Cách chọn mực tươi ngon
Muốn món mực hấp lá lốt ngon, phải bắt đầu từ mực tươi. Mực ngon có màu da sáng ánh bạc, vệt nâu rõ ràng, phần đầu và thân dính chặt, không bị tách rời. Khi sờ vào thấy da săn chắc, không nhớt, không có mùi hôi lạ.
- Mắt mực trong veo: dấu hiệu mực mới đánh bắt.
- Phần râu mực còn cứng, co lại tự nhiên: mực còn sống khỏe trước khi ướp lạnh.
- Tránh chọn mực có da bong tróc, thân mềm nhũn hoặc có mùi khai tanh mạnh.
Chất lượng mực ảnh hưởng trực tiếp đến món hấp: mực tươi thì khi hấp lên trắng trong, giòn nhẹ, không dai, trong khi mực ươn sẽ bị bở, ra nước và tanh hắc.
Cách chọn lá lốt tươi xanh
Lá lốt ngon là lá xanh đậm, bóng, không rách, không úa vàng. Lá non thì thơm dịu, dễ chín, nhưng lá già lại có hương nồng đậm và không bị nát khi hấp.
Nếu bạn thích món ăn thơm rõ mùi lá lốt, hãy chọn lá già vừa, dày và đậm hương. Ngược lại, nếu thích vị nhẹ, nên dùng lá non trộn lẫn để cân bằng.
Mẹo nhỏ: Không nên dùng lá lốt đã rửa để lâu, vì sẽ bị đen mép và ra mùi hăng khi hấp.
Lưu ý khi chọn các gia vị khác
Đừng xem nhẹ khâu gia vị! Với món hấp, gia vị không chỉ tạo mùi mà còn là yếu tố khử tanh và giữ độ tươi cho mực.
- Gừng: nên chọn củ non, ít xơ, khi cắt ra có mùi thơm cay ấm.
- Sả: thân trắng, phần gốc cứng, có nhiều tinh dầu.
- Tỏi, hành tím: nên băm nhuyễn để khi hấp, tinh dầu lan đều trong hơi nước, tạo mùi thơm tự nhiên.
- Dầu mè: ngoài việc tăng mùi thơm, còn giúp mực có lớp bóng mịn, không bị khô bề mặt.
Các bước làm Mực hấp lá lốt thơm ngon chuẩn vị
Sơ chế mực sạch và không tanh
Sơ chế đúng cách là 50% thành công của món ăn.
- Tách đầu và thân mực nhẹ nhàng, tránh làm vỡ túi mực đen bên trong.
- Loại bỏ xương sống, nội tạng và mắt mực (đây là phần dễ gây tanh và đen món ăn).
- Lột bỏ lớp màng tím ngoài thân mực để khi hấp, mực lên màu trắng trong, đẹp mắt.
- Dùng rượu trắng hoặc nước gừng pha muối rửa kỹ mực 2–3 lần.
- Rửa lại bằng nước lạnh và để ráo hẳn.
Mẹo: Cắt vài đường chéo trên thân mực để mực thấm gia vị nhanh hơn, đồng thời không bị co tròn khi hấp.
Ướp mực đúng cách
Bước ướp mực giúp mực ngấm vị nhẹ nhàng, không mặn gắt mà vẫn dậy hương.
Cho mực đã sơ chế vào tô lớn, thêm:
- ½ muỗng muối
- ½ muỗng đường
- ½ muỗng bột ngọt
- 1 muỗng nước mắm ngon
- ½ muỗng tiêu xay
- 1 muỗng dầu mè
- Gừng thái sợi, hành tỏi băm nhỏ
Trộn đều, để thấm 20–30 phút trong ngăn mát.
Nếu thích cay, có thể cho thêm vài lát ớt đỏ giúp dậy hương mà không át vị mực.
Lưu ý: Không nên ướp quá 45 phút, vì mực sẽ tiết nước, làm giảm độ giòn.
Tiến hành hấp mực với lá lốt
Đây là khâu quan trọng nhất. Nhiệt độ và thời gian hấp sẽ quyết định mực mềm hay dai.
- Chuẩn bị nồi hấp hai tầng hoặc xửng hấp.
- Trải một lớp lá lốt dưới đáy xửng, tiếp đến là vài cây sả đập dập để tạo hương thơm.
- Xếp mực đã ướp lên trên, phủ thêm một lớp lá lốt.
- Đun sôi nước, sau đó hạ nhỏ lửa và hấp trong 10–12 phút.
Khi mực chín, bạn sẽ thấy màu trắng trong, mùi thơm nhẹ lan tỏa, không còn mùi tanh.
Nếu mực to, có thể hấp thêm 2–3 phút, nhưng tuyệt đối không quá lâu, mực sẽ co cứng, mất nước, ăn dai và kém ngon.
Mẹo và lưu ý để món mực hấp lá lốt thêm hấp dẫn
- Không mở nắp trong khi hấp: Hơi nước thoát ra làm mực khô và mất hương lá lốt.
- Thêm gừng và rượu vào nước hấp: Khử tanh và giúp mực trắng hơn.
- Hấp lửa nhỏ, vừa: Giúp mực chín đều, giữ vị ngọt mà không teo lại.
- Không hấp cùng quá nhiều lá lốt: Mùi sẽ bị hăng. Tỷ lệ lý tưởng là 2 phần mực, 1 phần lá.
- Sau khi hấp, có thể rưới chút dầu mè hoặc mỡ hành, món ăn sẽ có độ bóng và thơm nhẹ cực quyến rũ.
Cách thưởng thức và bảo quản Mực hấp lá lốt
Gợi ý các món ăn kèm
Mực hấp lá lốt ngon nhất là khi ăn nóng, chấm cùng nước mắm gừng tỏi ớt hoặc muối tiêu chanh. Vị cay, mặn, chua của nước chấm giúp làm nổi bật vị ngọt thanh của mực.
Nếu thích kiểu nhẹ nhàng, có thể ăn kèm:
- Cơm trắng: Vị ngọt của cơm hòa cùng hương mực, rất “đưa cơm”.
- Bún tươi, rau sống, dưa leo: Biến món ăn thành món cuốn thanh mát.
- Hoặc đơn giản hơn, làm món khai vị trong những bữa tiệc hải sản.
Cách bảo quản mực hấp lá lốt đã chế biến
Nếu còn dư, hãy để mực nguội hẳn rồi cho vào hộp kín, bảo quản ngăn mát tủ lạnh. Mực hấp có thể giữ được 1–2 ngày.
Khi hâm lại, nên hấp cách thủy trong 5 phút, không dùng lò vi sóng – vì vi sóng sẽ làm mực khô và dai.
Nếu cần để lâu hơn (2–3 ngày), bạn có thể đông lạnh mực đã hấp chín, nhưng khi rã đông cần hấp lại để tránh mất nước.
Xem thêm:
Câu hỏi thường gặp về Mực hấp lá lốt (FAQs)
Mực hấp lá lốt ăn với sốt gì ngon?
Món này hợp nhất với nước mắm chanh tỏi ớt, muối tiêu chanh, hoặc sốt me cay. Với ai thích sự mới lạ, có thể thử sốt bơ tỏi hoặc sốt mayonnaise pha mù tạt, vừa béo, vừa cay nhẹ, rất kích thích vị giác.
Bà bầu có ăn được mực hấp lá lốt không?
Có! Đây là món ăn giàu protein, omega-3, vitamin B12 và sắt, tốt cho mẹ và bé. Tuy nhiên, bà bầu nên ăn lượng vừa phải (khoảng 150g/lần), chọn mực thật tươi, hấp chín kỹ, không ăn kèm thực phẩm lên men.
Ngoài ra, lá lốt giúp làm ấm bụng, hỗ trợ tiêu hóa, nên rất tốt cho phụ nữ mang thai trong những tháng giữa thai kỳ.
Làm thế nào để mực không bị dai khi hấp?
Mực dai thường do hấp quá lâu hoặc hấp khi nước chưa sôi. Hãy đảm bảo nước trong nồi sôi mạnh trước khi cho mực vào, sau đó hấp đúng thời gian (10–12 phút).
Ngoài ra, khía thân mực giúp mực chín đều và không co lại.
Một mẹo nhỏ khác là ướp mực với một ít nước cốt gừng hoặc dầu mè, giúp giữ độ mềm tự nhiên.
Mực hấp lá lốt không chỉ là món ăn ngon, mà còn là bài học nhỏ về sự cân bằng giữa vị ngọt của biển và hương nồng của đất, giữa sự giản dị và tinh tế trong ẩm thực Việt Nam. Chỉ cần vài bước đơn giản, bạn đã có thể tự tay chế biến món ăn vừa ngon miệng, bổ dưỡng, ít dầu mỡ, phù hợp cho cả gia đình từ người lớn tuổi đến trẻ nhỏ, thậm chí cả mẹ bầu.
Hãy thử một lần làm món mực hấp lá lốt, để cảm nhận hương vị “biển trong lòng đất” thơm, thanh và tinh khiết đến lạ kỳ. Khám phá thêm nhiều món mực ngon hấp dẫn khác tại chuyên mục Góc ẩm thực của Ola Squid nhé!
