Ẩm thực Việt Nam vốn nổi tiếng bởi sự tinh tế trong cách kết hợp nguyên liệu, và mực xào mướp là minh chứng rõ ràng nhất. Không cần nguyên liệu đắt đỏ hay kỹ thuật cầu kỳ, chỉ cần chút khéo léo và hiểu biết, bạn hoàn toàn có thể tạo nên một món ăn vừa ngon, vừa đẹp mắt, lại bổ dưỡng cho cả gia đình.
Hương vị của biển cả hòa quyện với vị ngọt mát của đồng quê, tạo nên một bức tranh ẩm thực vừa tinh tế vừa gần gũi. Mỗi miếng mực giòn dai, trắng nõn, quyện cùng mướp hương mềm mát, xanh trong, là một bản giao hòa của vị giác nhẹ nhàng mà sâu sắc, giản dị mà cuốn hút.
Chuẩn bị nguyên liệu làm mực xào mướp thơm ngon
Ẩm thực ngon bắt đầu từ nguyên liệu tươi. Dù bạn là đầu bếp chuyên nghiệp hay người nội trợ giản dị, khâu chọn nguyên liệu quyết định đến 70% thành công của món ăn. Với mực xào mướp, nguyên liệu rất dễ tìm nhưng phải được chọn và sơ chế thật kỹ để hương vị không bị lẫn tạp mùi và giữ được vị ngọt tự nhiên.

Nguyên liệu chính
Cho khẩu phần 3 người ăn, bạn cần chuẩn bị:
- 2 con mực ống tươi (300 – 350g)
- 5 quả mướp hương non (khoảng 500g)
- 150g giá đỗ
- 2 nhánh hành lá
- 2 củ hành khô, 3 tép tỏi, 1 mẩu gừng tươi nhỏ
Mực ống là lựa chọn phổ biến bởi khi xào, thịt mực giữ được độ giòn và vị ngọt đặc trưng, không bị bở như mực nang hoặc mực lá. Mướp hương lại mang hương vị nhẹ nhàng, thanh mát, giúp cân bằng lại vị đậm của mực, đồng thời làm dịu đi cảm giác tanh.
Nếu bạn muốn biến tấu, có thể thêm ớt chuông xanh, cà rốt hoặc nấm rơm để tăng màu sắc và độ phong phú cho món ăn, nhưng hương vị nguyên bản của mực xào mướp vẫn là tuyệt nhất.
Gia vị cần thiết
- ½ thìa cà phê muối
- ½ thìa bột nêm hoặc bột canh
- 1 thìa dầu hào
- ½ thìa nước mắm ngon
- ½ thìa tiêu xay
- Dầu ăn vừa đủ
- (Tuỳ chọn) Một ít bơ lạt nếu muốn hương thơm béo nhẹ
Món mực xào mướp không cần quá nhiều gia vị, bởi bản thân mực và mướp đã có vị ngọt thanh tự nhiên. Bí quyết là xào ở lửa lớn, nêm nhẹ, tránh để gia vị lấn át hương vị chính của nguyên liệu.
Mẹo chọn mực tươi ngon đúng chuẩn
Để món ăn ngon trọn vị, mực tươi là yếu tố then chốt.
- Mực ngon có thân bóng sáng, da căng mịn, màu trắng trong, ánh lên sắc hồng nhạt hoặc tím nhẹ.
- Đầu mực dính chặt với thân, phần xúc tu co rút tự nhiên, mắt mực trong suốt là dấu hiệu mực còn rất mới.
- Nếu ấn nhẹ vào thân mực, bạn cảm nhận được độ đàn hồi, không lõm là mực tươi. Ngược lại, mực bị nhớt, mềm nhũn hoặc có mùi hôi tanh mạnh là mực ươn, tuyệt đối không nên mua.

Một mẹo nhỏ dân gian: mực vừa đánh bắt thường có lớp màng mỏng ánh bạc phủ ngoài da, khi rửa nước vẫn còn lấp lánh. Hãy chọn những con như vậy, bạn sẽ có món mực xào mướp ngon tuyệt hảo.
Mẹo chọn mướp hương tươi non, không bị đắng
Mướp ngon là mướp non, vỏ còn phấn, cầm chắc tay. Bạn nên chọn quả thẳng, da mịn, màu xanh nhạt, không có vết thâm hay đốm đen. Khi dùng móng tay bấm nhẹ, nếu vỏ mềm, dễ trầy là mướp non để xào.

Mướp già thường xơ và dễ đắng, làm giảm độ ngon và khiến món ăn bị gắt vị. Ngoài ra, khi gọt mướp mà thấy mùi thơm thoang thoảng, hơi ngọt như hương lúa non, đó chính là mướp hương đúng chuẩn.
Hướng dẫn sơ chế nguyên liệu nhanh chóng
Công đoạn sơ chế là bước không thể bỏ qua nếu bạn muốn món ăn không tanh, giữ được mùi thơm dịu và độ giòn tự nhiên của mực.
- Đầu tiên, rút đầu mực, loại bỏ túi mực đen và phần mắt, răng mực giữa các xúc tu. Đây là những phần dễ gây tanh hoặc làm đắng món ăn nếu không xử lý kỹ. Tiếp đó, rút bỏ xương sống trong thân, lột sạch lớp màng mỏng bên ngoài và cạo sạch phần nhầy bên trong.
- Sau khi làm sạch, bóp mực với muối hạt và rượu gừng (có thể dùng rượu trắng đập dập gừng tươi) trong 3-5 phút. Cách này không chỉ khử tanh mà còn giúp mực săn lại, trắng giòn hơn sau khi xào.
- Khi cắt, bạn có thể tạo hình ô bàn cờ bằng cách khía chéo dọc thân – khi xào, mực sẽ cuộn lại, tạo hiệu ứng “vảy rồng” cực đẹp mắt. Râu mực cắt ngắn 7-8 cm, phần thân mực thái miếng vừa ăn.
- Tiếp đến, ướp mực với ½ thìa bột nêm, 1 ít tiêu và 1 thìa dầu ăn trong 10 phút để thấm vị.
- Với mướp, gọt vỏ, rửa sạch, cắt chéo miếng dày khoảng 2,5 cm. Giá đỗ rửa sạch, ngâm nước muối loãng 5 phút rồi để ráo. Hành lá cắt khúc, tỏi, hành, gừng băm nhỏ.
Chỉ cần vài bước tỉ mỉ này, bạn đã chuẩn bị sẵn sàng cho phần quan trọng nhất là xào mực và mướp.
Cách chế biến mực xào mướp thơm ngon, đậm vị
Ẩm thực là nghệ thuật của lửa và thời gian. Với mực xào mướp, chỉ cần sai lệch một chút ở nhiệt độ hoặc thứ tự xào, món ăn có thể mất đi độ ngon đặc trưng. Vì vậy, hãy làm theo từng bước thật cẩn thận nhé.
- Bước 1: Ướp mực
Cho phần mực đã làm sạch vào tô, thêm ½ thìa bột nêm, 1 ít tiêu xay và 1 thìa dầu ăn. Trộn đều rồi để ướp trong 10 phút. Mực thấm gia vị sẽ đậm đà hơn, đồng thời không bị khô khi xào.
- Bước 2: Xào mực và mướp
Bắt chảo lên bếp, đun nóng 2 thìa dầu ăn. Phi thơm hỗn hợp hành, tỏi, gừng băm. Khi dậy mùi, cho mực vào xào nhanh trên lửa lớn, đảo liên tục để mực chín đều mà vẫn giòn. Khi mực chuyển màu trắng đục, lập tức trút ra tô riêng để tránh bị dai.
Dùng lại chảo, cho thêm một chút dầu ăn, tiếp tục phi thơm phần hành tỏi còn lại. Sau đó, cho mướp hương vào, đảo nhanh tay. Nêm ½ thìa bột nêm, 1 thìa dầu hào.
Để mướp giữ màu xanh và không ra nước, bạn phải xào ở lửa lớn. Khi mướp bắt đầu mềm và tỏa hương, đổ phần nước tiết ra từ mực vào chảo, đó chính là tinh chất ngọt tự nhiên giúp món ăn thêm đậm vị.
Tiếp tục cho mực đã xào sơ và giá đỗ vào. Nêm thêm ½ thìa nước mắm, đảo đều 10 giây. Cuối cùng, rắc hành lá, tắt bếp.

- Bước 3: Hoàn thành món ăn
Múc mực xào mướp ra đĩa, rắc thêm ít tiêu xay và vài lát ớt đỏ cho đẹp mắt. Món ăn hoàn chỉnh phải có màu trắng ngà của mực, xanh trong của mướp, vàng ươm của hành tỏi phi, vừa nhìn đã muốn thưởng thức ngay!
Hương thơm dịu của mướp quyện cùng mùi đặc trưng của mực và hành gừng, tạo nên một bản hoà ca tinh tế. Miếng mực giòn sần sật, xen giữa là mướp mềm mát, vừa cắn đã tan nơi đầu lưỡi.

Mẹo nhỏ để món mực xào mướp thêm hấp dẫn
- Không xào mực quá lâu, đây là nguyên tắc vàng. Mực chín tới có độ giòn, nếu xào kỹ sẽ co lại, dai cứng và mất ngọt.
- Giữ lửa lớn trong suốt quá trình xào giúp món ăn săn, không ra nước.
- Nếu thích hương thơm béo ngậy, có thể cho thêm một thìa nhỏ bơ lạt vào cuối cùng, đảo nhanh rồi tắt bếp.
- Dùng hành, gừng, tỏi phi vàng đúng độ giúp át mùi tanh và dậy mùi hấp dẫn.
- Khi bày ra đĩa, có thể rắc hạt tiêu xay và vài lát ớt tươi, món ăn sẽ thêm sinh động, đẹp mắt và kích thích vị giác.

Một mẹo đặc biệt của đầu bếp chuyên nghiệp: nếu bạn muốn mực giòn hơn, trước khi xào, hãy trần mực trong nước sôi có gừng 10 giây rồi vớt ra để ráo. Mực sẽ săn và trắng hơn, không bị dai.
Các câu hỏi thường gặp về món mực xào mướp
Mực xào mướp ăn kèm với gì ngon nhất?
Câu trả lời ngắn gọn là: cơm trắng. Món mực xào mướp nóng hổi, đậm vị, dùng cùng cơm dẻo trắng ngần là “cặp đôi hoàn hảo”. Nếu muốn đổi vị, bạn có thể dùng với bún tươi hoặc cháo trắng, đều rất hợp.
Một số người thích chấm thêm nước mắm tỏi ớt pha loãng để làm nổi bật hương mực. Còn với ai ưa vị béo, có thể rưới thêm một ít dầu mè tạo cảm giác sang trọng, khác lạ.
Có thể thay thế mướp bằng loại rau củ nào khác không?
Có thể. Tuy nhiên, mỗi loại sẽ mang lại hương vị khác nhau.
- Bí xanh: thanh mát, mềm nhẹ, thích hợp cho người thích vị dịu.
- Bầu non: khi xào với mực cho vị ngọt đậm, mướt nước.
- Su su non: giữ được độ giòn, xào với mực rất lạ miệng.
- Măng tây hoặc đậu Hà Lan: cho vị giòn, hiện đại, hợp khẩu vị trẻ.

Dù vậy, mướp hương vẫn là lựa chọn số một vì hương thơm đặc trưng không loại rau nào có thể thay thế.
Xem thêm:
- Hướng dẫn làm mực xào thập cẩm đơn giản mà ngon khó cưỡng
- Công thức làm mực xào su hào giòn ngọt, nhanh gọn tại nhà
- Cách làm mực xào rau củ ngon giòn ai ăn cũng mê
Cách bảo quản món mực xào mướp còn thừa?
Nếu ăn không hết, để nguội rồi cho vào hộp kín, cất ngăn mát tủ lạnh, dùng trong 24 giờ là tốt nhất. Khi ăn lại, bạn chỉ cần xào nhanh trên chảo nóng với một chút dầu ăn và tỏi phi. Không nên dùng lò vi sóng, vì sẽ làm mực khô cứng và mất độ giòn.
Tuy nhiên, món mực xào mướp ngon nhất vẫn là khi ăn ngay. Mùi thơm của mướp và mực lúc mới xào xong quyện lại, bốc hơi nghi ngút, vừa nhìn đã thấy “ấm lòng”.

Món mực xào mướp là sự hòa quyện hoàn hảo giữa hương biển và hồn quê Việt. Không chỉ là món ăn đưa cơm, nó còn là biểu tượng của sự tinh tế trong ẩm thực Việt nơi. Từ cách chọn mực, cắt mướp, khử tanh, cho đến lửa xào, tất cả đều thể hiện sự khéo léo, tỉ mỉ và tình yêu với căn bếp. Một món ăn bình dị, nhưng chứa đựng cả ký ức tuổi thơ, cả hơi thở của đồng quê và vị mặn mòi của biển.
Nếu bạn yêu thích hương vị tươi ngon của mực, đừng quên ghé ngay Cửa hàng của Ola Squid để khám phá các sản phẩm mực khô chất lượng như khô mực nguyên con, khô mực cán tẩm gia vị hay mực một nắng, nguyên liệu lý tưởng để chế biến nên những món ăn đậm đà hương vị Việt.

English
ไทย