Bánh canh mực là món ăn dân dã mang hơi thở của biển khơi, dù không quá cầu kỳ, nhưng đủ tinh tế để níu giữ vị giác của chúng ta. Nếu bạn đang tìm một công thức nấu bánh canh mực chuẩn vị, dễ thực hiện mà vẫn “chuẩn gu”, hãy cùng Ola Squid tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây nhé!
Giới thiệu bánh canh mực
Ẩm thực Việt Nam luôn ẩn chứa những điều bình dị mà tinh tế, và bánh canh mực chính là minh chứng hoàn hảo cho điều đó. Để hiểu trọn vẹn sức hút của món ăn này, hãy cùng chúng tôi khám phá kỹ hơn về nguyên liệu cũng như nét đặc trưng trong mỗi tô bánh canh mực nóng hổi.
Bánh canh là gì?
Bánh canh là một món ăn truyền thống quen thuộc, phổ biến ở khắp các vùng miền Việt Nam. Món ăn này sử dụng sợi bánh được làm từ các loại bột như bột gạo, bột năng hoặc bột mì. Sau khi nhào kỹ, bột sẽ được cán mỏng rồi cắt thành sợi to bản, có độ dày vừa phải.
Sợi bánh canh chín tới có độ mềm, hơi dai, không bị bở, thường được trụng qua nước sôi trước khi ăn để giữ độ dẻo và tơi sợi. Chính kết cấu đặc biệt này giúp bánh canh dễ dàng “ôm trọn” nước dùng, tạo nên một tổng thể hài hòa, quyến rũ từ thị giác đến vị giác.
Đặc trưng của bánh canh mực
Nếu bánh canh cua tạo ấn tượng bằng vị béo ngậy, bánh canh chả cá mang đậm hương biển miền Trung, thì bánh canh mực lại khiến người ăn say mê bởi vị ngọt thanh tự nhiên từ mực tươi hoặc mực khô.
Điểm đặc biệt của món ăn này nằm ở cách kết hợp tinh tế giữa nước dùng trong vắt nhưng ngọt đậm đà từ xương và hải sản, cùng với vị giòn dai, thơm nồng của mực – thứ nguyên liệu không chỉ giàu đạm mà còn mang hương vị rất riêng của biển.
Thêm vào đó, một số biến tấu còn kết hợp chả mực, tôm, hoặc nấm, làm cho tô bánh canh thêm phần hấp dẫn, đủ đầy về hương lẫn sắc. Màu trắng ngà của sợi bánh, điểm xuyết chút cam đỏ của dầu điều, vàng ươm từ chả mực và xanh tươi của hành ngò khiến tô bánh canh mực không chỉ ngon mà còn đẹp mắt.

Các loại mực dùng trong bánh canh
Một trong những yếu tố làm nên hồn cốt cho món bánh canh mực chính là sự lựa chọn mực sao cho phù hợp khẩu vị và phong cách chế biến. Tùy vùng miền và sở thích, người nấu có thể dùng các loại mực sau:
- Mực ống: Là loại mực phổ biến nhất trong món này. Thịt mực ống dày, trắng trong, vị ngọt, thơm và có độ giòn dai lý tưởng. Khi nấu chín, mực vẫn giữ được độ săn chắc và màu sắc bắt mắt.
- Mực nang: Thường có thân to, mình dày và ít dai hơn so với mực ống. Khi cắt lát và chế biến cùng nước dùng, mực nang mang lại cảm giác mềm mại, dễ ăn, rất thích hợp với người lớn tuổi hoặc trẻ nhỏ.
- Chả mực: Đây là sự lựa chọn đặc biệt cho những ai yêu thích hương vị mực nhưng muốn món ăn phong phú hơn. Chả mực được làm từ mực tươi xay nhuyễn, giã tay và chiên vàng. Loại chả này có độ dai tự nhiên, thơm ngọt, thường được dùng kèm hoặc ăn riêng như một topping bổ sung, nhất là trong các phiên bản bánh canh mực kiểu Quảng Ninh.
Chuẩn bị nguyên liệu nấu bánh canh mực
Muốn có một tô bánh canh mực tròn vị, việc chuẩn bị nguyên liệu không chỉ đơn thuần là sơ chế, mà còn là cách bạn gửi gắm vào đó sự chăm chút và tinh tế.
Sợi bánh canh
Bạn có thể dễ dàng tìm mua sợi bánh canh làm sẵn ngoài chợ hoặc siêu thị. Có hai loại phổ biến: sợi bánh làm từ bột gạo (trắng đục, mềm thơm) và sợi từ bột năng (trong, dai nhẹ).
Tuy nhiên, nếu có thời gian, hãy thử tự làm sợi bánh canh tại nhà: vừa an toàn, vừa thú vị. Sau khi nhào bột và cán cắt sợi, bạn nên trụng sợi bánh nhanh qua nước sôi khoảng 30 giây, rồi ngâm ngay vào nước lạnh. Mẹo nhỏ này giúp sợi bánh giữ được độ dai vừa phải, không bị bở nát khi nấu, lại làm cho bánh tơi và hấp dẫn hơn hẳn.
Mực tươi
Trong món bánh canh mực, chọn đúng loại mực là yếu tố “nâng tầm” món ăn. Tùy theo sở thích và khẩu vị, bạn có thể sử dụng:
- Mực ống: Thịt dày, giòn, có vị ngọt đặc trưng và màu trắng trong bắt mắt. Mực ống rất phù hợp để cắt khoanh, giúp giữ được hình dáng đẹp sau khi nấu.
- Mực nang: Thịt mềm, dễ ăn, ít dai hơn, phù hợp cho người lớn tuổi hoặc trẻ em.
Về số lượng, bạn nên chuẩn bị khoảng 300-400g mực tươi cho khẩu phần 3 – 4 người ăn. Mực tươi ngon thường có thân bóng, màu sáng, không có mùi tanh gắt hay nhớt. Nếu được, hãy chọn mực vừa đánh bắt để đảm bảo độ ngọt tự nhiên cho nước dùng.

Các nguyên liệu topping
Bên cạnh mực, món bánh canh mực sẽ hấp dẫn hơn rất nhiều khi kết hợp thêm các loại topping đa dạng, vừa tăng vị, vừa bổ sung dinh dưỡng:
- Xương heo: Khoảng 500g xương ống hoặc xương đuôi để ninh nước dùng. Đây là “nền móng” giúp nước có độ ngọt thanh, béo nhẹ và đậm đà. Nên chần sơ xương trước khi ninh để loại bỏ mùi hôi và tạp chất.
- Tôm tươi: Chọn loại tôm sú hoặc tôm thẻ, bóc vỏ và rút chỉ lưng. Tôm giúp món ăn có thêm vị ngọt dịu và mùi thơm nhẹ của hải sản tươi.
- Nấm: Bạn có thể sử dụng nấm rơm, nấm đông cô tươi hoặc nấm kim châm. Nấm góp phần tạo độ thanh nhẹ và mang lại cảm giác hài hòa trong hương vị.
- Khô mực: Nếu bạn muốn món ăn có chiều sâu vị mặn mà hơn, hãy thêm vài lát mực khô đã ngâm mềm và thái mỏng. Khi xào sơ và nấu cùng nước dùng, mực khô sẽ tiết ra vị ngọt đậm, rất đặc trưng, đặc biệt phù hợp với những ai yêu hương vị truyền thống.
- Rong biển (tùy chọn): Một điểm nhấn thú vị cho người thích món ăn thanh mát. Rong biển không chỉ tạo màu sắc đẹp mắt mà còn bổ sung vị umami nhẹ, rất hợp với mực và tôm.
Hướng dẫn từng bước nấu nước dùng
Đây là phần quan trọng quyết định hương vị bánh canh mực có chuẩn vị và đậm đà như ý muốn.
Ninh xương cho ngọt nước
Bắt nồi lớn, cho 500 g xương heo vào, đổ nước ngập xương. Đun sôi, vớt bọt rồi rửa sạch xương với nước lạnh. Đổ nước mới vào, thêm gừng thái lát và hành tím nướng, ninh lửa nhỏ trong khoảng 1-1,5 giờ để nước dùng đậm đà.
Xào sơ mực & topping
Trong lúc ninh xương, bạn bắc chảo nóng, thêm dầu ăn và cho mực tươi vào xào qua (1-2 phút). Nếu dùng tôm, xào cùng cho đến khi săn lại. Thêm khô mực và chả mực xào sơ để dậy mùi thơm. Xào sơ giúp mực vừa chín tới, giữ được độ dai, không bị quá mềm hay bở.
Nêm gia vị & lọc nước dùng
Sau khi xương đã nhừ và mùi thơm bốc lên, dùng rây lọc để lấy phần nước dùng trong. Cho dầu điều để tạo màu cam đẹp mắt. Nêm lại gia vị: muối, hạt nêm, đường. Nếu bạn muốn nước dùng ngọt thanh tự nhiên, nên giảm bớt bột ngọt và điều chỉnh vị vừa miệng. Phần nước dùng còn thừa có thể để nguội, lọc kỹ, chia vào hộp kín, bảo quản tủ lạnh và dùng lại trong 2-3 ngày không lo mất ngon.

Thưởng thức thành phẩm
Khi tất cả đã sẵn sàng, từ nước dùng ngọt thanh đến topping đậm đà thì cũng là lúc bạn bước vào phần thú vị nhất: hoàn thiện và thưởng thức tô bánh canh mực nóng hổi, thơm nức mũi.
Cách trình bày tô bánh canh mực chuẩn vị
- Trụng sợi bánh canh trong nước sôi khoảng 20-30 giây để bánh nóng lại, mềm dẻo mà không bị bở. Sau đó vớt ra để ráo nước và cho vào tô.
- Xếp topping: Lần lượt rải mực tươi, mực khô, tôm, chả mực, nấm lên mặt bánh canh. Mỗi nguyên liệu không chỉ tạo vị riêng mà còn làm cho tô bánh thêm phần đầy đặn, hấp dẫn hơn.
- Chan nước dùng nóng hổi lên trên, để hơi nước bốc lên thơm lừng, làm dậy mùi mực, hành nướng và xương hầm.
Cuối cùng, đừng quên rắc hành lá thái nhỏ, ngò rí và tiêu xay để món ăn thêm phần thơm nồng, kích thích vị giác. Nếu bạn yêu thích vị chua cay, có thể thêm vài lát ớt tươi, nước mắm mặn hoặc một chút nước cốt chanh để cân bằng hương vị.
Từng miếng mực dai ngọt, từng sợi bánh canh mềm mịn, hòa quyện cùng nước dùng thơm mùi xương tạo nên trải nghiệm ẩm thực không thể nào quên. Mỗi thìa bánh canh mực đưa vào miệng là một chuyến du hành vị giác: có vị giòn của mực, sự béo ngọt của nước xương, vị thanh của nấm, tôm, cùng cái cay nhẹ tê tê đầu lưỡi từ tiêu và ớt. Một món ăn đơn giản nhưng đủ sức gợi nhớ, gợi thương, đặc biệt là trong những ngày mưa, hay khi bạn cần một chút ấm lòng từ món ăn mang đậm hồn quê hương.

Các công thức biến tấu hợp vị khác
Để món bánh canh mực luôn tươi mới, không gây nhàm chán, bạn hoàn toàn có thể biến tấu với nhiều nguyên liệu và cách kết hợp khác nhau. Mỗi phiên bản là một sắc thái riêng biệt, phản ánh sự phong phú của ẩm thực biển và khả năng sáng tạo không giới hạn trong gian bếp Việt.
Bánh canh mực rong biển
Với những ai yêu thích vị thanh mát, hãy thử kết hợp thêm rong biển lát mỏng trong món bánh canh mực. Rong biển không chỉ tạo điểm nhấn về màu sắc, mà còn mang đến hương vị biển đậm đà, mặn nhẹ rất riêng. Khi chan nước dùng nóng vào, rong biển mềm ra vừa đủ, vẫn giữ được độ giòn nhẹ, hòa quyện tuyệt vời với mực tươi, nấm và sợi bánh dai mềm.
Phiên bản này đặc biệt phù hợp cho những ngày hè hoặc những bữa ăn cần cảm giác nhẹ bụng nhưng vẫn giàu dinh dưỡng.
Bánh canh chả mực Quảng Ninh
Chả mực Quảng Ninh từ lâu đã nổi tiếng nhờ hương vị thơm ngon, được chế biến hoàn toàn thủ công từ mực tươi, giã tay và chiên giòn. Khi đưa vào món bánh canh mực, chả mực không chỉ đóng vai trò là một loại topping, mà còn góp phần nâng tầm hương vị cho toàn bộ món ăn.
Chỉ cần vài lát chả mực chiên vàng óng, kết hợp cùng nước dùng ngọt thanh từ xương và mực, bạn sẽ cảm nhận được sự hòa quyện tinh tế và đậm đà, giàu bản sắc văn hóa miền Bắc.
Bánh canh tôm mực hỗn hợp tôm – mực – chả
Muốn món ăn trở nên “đã miệng” và hấp dẫn hơn cho những dịp sum họp hay cuối tuần, bạn hãy thử phiên bản bánh canh tôm mực – nơi hội tụ của ba nguyên liệu đặc sắc: mực tươi, tôm sú và chả mực.
Mỗi thành phần đem đến một tầng hương vị riêng: tôm ngọt dịu và mềm mịn, mực giòn sần sật, chả mực thơm nồng và béo nhẹ. Khi ăn, tất cả như tan chảy trong lớp nước dùng ấm nóng, lan tỏa khắp vòm miệng cảm giác mặn mà, ngọt hậu rất lôi cuốn. Bạn có thể điều chỉnh tỷ lệ từng loại topping tùy theo khẩu vị, nhưng đừng quên giữ sự cân bằng để mỗi thìa bánh canh đều là một sự trải nghiệm trọn vẹn.

Ăn sao cho hợp lý phù hợp vùng miền
Mỗi vùng đất Việt Nam đều có gu thưởng thức riêng, và món bánh canh mực cũng vì thế mà mang nhiều sắc thái khác nhau – từ đậm đà, rực rỡ đến thanh thoát, tinh tế.
Đặc sản Miền Nam (miền Tây)
Người miền Nam thường yêu vị đậm, thích sự đối lập dễ chịu giữa chua – ngọt – cay. Bánh canh mực kiểu miền Tây thường thêm nước me, đường phèn, chan kèm sa tế cay nồng. Nước dùng vừa đậm đà, vừa tròn vị khiến món ăn trở nên hấp dẫn, đậm chất miền sông nước.
Miền Trung/Bắc
Ngược lại, khẩu vị miền Trung và miền Bắc thiên về sự thuần khiết, chú trọng giữ vị ngọt nguyên bản của mực và xương. Gia vị dùng vừa phải, không thiên về đường hay chua, chỉ điểm nhẹ bằng chút muối, tiêu, hành nướng. Món ăn vì thế thanh nhẹ, rõ hương mực, dễ ăn và dễ nhớ.
FAQ – Giải đáp thắc mắc thường gặp
Dưới đây là những thắc mắc phổ biến mà bạn có thể gặp khi lần đầu vào bếp nấu bánh canh mực:
Có thể thay chả mực bằng giò sống không?
Có thể, nếu bạn muốn tiết kiệm thời gian hoặc thay đổi khẩu vị. Giò sống mang lại độ dai và béo nhẹ, phù hợp với nước dùng ngọt thanh. Tuy nhiên, món ăn sẽ thiếu đi hương vị đặc trưng của mực biển. Nếu bạn muốn giữ đúng tinh thần của món bánh canh mực, nên ưu tiên chả mực hoặc mực tươi.
Nấu bánh canh mực rong biển có mất nhiều thời gian không?
Không quá nhiều. Phần chiếm thời gian nhất vẫn là ninh xương lấy nước dùng (khoảng 1-1,5 giờ). Rong biển chỉ cần cho vào trong 5 phút cuối, không ảnh hưởng đến tổng thời gian nấu. Đây là phiên bản phù hợp cho những ai muốn món ăn thanh mát, dễ nấu mà vẫn giữ hương vị biển cả.
Bánh canh mực để tủ lạnh được bao lâu?
- Nước dùng: bảo quản trong hộp kín, ngăn mát, dùng trong 2-3 ngày.
- Mực tươi đã sơ chế: nên dùng trong ngày, tối đa 1 ngày trong ngăn mát.
- Topping chín (tôm, chả mực): có thể giữ lạnh 1-2 ngày, nhưng nên dùng càng sớm càng tốt để đảm bảo hương vị và độ tươi ngon.
Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn biết cách nấu bánh canh mực, từ khâu chọn nguyên liệu, chuẩn bị đến từng bước nấu nước dùng và cách thưởng thức đúng điệu. Sự hòa quyện tinh tế giữa vị ngọt tự nhiên của mực, xương và sợi bánh canh mềm dẻo chắc chắn sẽ làm say lòng bất cứ ai ngay từ lần đầu thưởng thức. Chúc các bạn thành công và có những bữa ăn ngon miệng, trọn vẹn! Nếu có thắc mắc hay muốn chia sẻ kinh nghiệm, đừng ngại chia sẻ ngay với Ola Squid nhé.